Gwneud cais am rif Yswiriant Gwladol

Printable version

1. Pwy all wneud cais am rif Yswiriant Gwladol

Gallwch wneud cais am rif Yswiriant Gwladol os:

  • ydych yn byw yn y DU
  • oes gennych yr hawl i weithio yn y DU
  • ydych yn gweithio, chwilio am waith neu fod gennych gynnig i ddechrau swydd

Gallwch ddechrau gweithio cyn derbyn eich rif Yswiriant Gwladol os gallwch brofi bod gennych yr hawl i weithio yn y DU.

Os oes gennych rif Yswiriant Gwladol, nid oes angen i chi wneud cais am un newydd, hyd yn oed os bydd eich manylion personol yn newid. Mae’ch rhif Yswiriant Gwladol yn aros yr un peth am oes.

Mae’r canllaw a’r gwasanaeth hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).

Nid oes angen rhif Yswiriant Gwladol i ddechrau cais am fudd-daliadau neu fenthyciad myfyriwr. Os oes angen rhif Yswiriant Gwladol er mwyn talu eich budd-dal neu fenthyciad myfyriwr, bydd rhywun mewn cyswllt i ddweud wrthych sut i gael un.

Nid oes angen rhif Yswiriant Gwladol arnoch er mwyn gwneud cais am Y Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE.

Os ydych wedi colli eich rhif Yswiriant Gwladol

Gwiriwch sut i ddod o hyd i rif Yswiriant Gwladol coll.

Os ydych yn breswylydd yn y DU sy’n 19 oed neu’n iau

Fel arfer byddwch yn derbyn rhif Yswiriant Gwladol yn y 3 mis cyn eich penblwydd yn 16 oed os ydy’r canlynol yn wir:

  • rydych yn byw yn y DU
  • mae rhiant neu warcheidwad wedi llenwi ffurflen gais Budd-dal Plant ar eich cyfer

Os na chawsoch rif Yswiriant Gwladol

Os ydych rhwng 16 i 19 oed ac na chawsoch rif Yswiriant Gwladol:

Os oes gennych Drwydded Breswyl Biometrig (BRP)

Os oes gennych BRP, efallai y bydd gennych rif Yswiriant Gwladol yn barod – bydd hwn wedi’i brintio ar gefn eich BRP os oes un gennych.

Os nad oes gennych rif Yswiriant Gwladol, mae’n rhaid gwneud cais am un os ydych yn bwriadu gweithio. Gallwch ond gwneud cais pan fyddwch yn y DU.

Os ydych eisoes wedi gwneud cais am rif Yswiriant Gwladol

Gall gymryd hyd at 4 wythnos i gael eich rhif Yswiriant Gwladol.

Gallwch ffonio’r llinell gymorth ceisiadau os:

  • wnaethoch gais mwy nag 4 wythnos yn ôl
  • ydych wedi symud tŷ ers gwneud cais
  • yw eich manylion personol wedi newid ers gwneud cais

Os oes gennych gyfeirnod am eich cais, sicrhewch ei fod ar law pan fyddwch yn ffonio. Gallwch ddod o hyd iddo ar ben yr e-bost cadarnhad a anfonwyd atoch ar ôl i chi wneud cais.

2. Sut i wneud cais

I gael rif Yswiriant Gwladol bydd angen gwneud cais ar-lein. Bydd angen i chi gadarnhau’ch hunaniaeth pan fyddwch yn gwneud cais.

Pa ddogfennau fydd eu hangen arnoch

Os oes gennych y dogfennau canlynol, sicrhewch eu bod ar law cyn i chi ddechrau:

  • pasbort o unrhyw wlad
  • trwydded breswyl biometrig (BRP)
  • cerdyn hunaniaeth genedlaethol o wlad yr UE neu o Norwy, Liechtenstein neu’r Swistir

Efallai y bydd angen i chi roi gwybodaeth am un neu fwy o’r dogfennau.

Gallwch wneud cais o hyd os nad oes gennych y dogfennau hyn, ond efallai y bydd angen i chi fynychu apwyntiad mewn person i gadarnhau’ch hunaniaeth.

Cadarnhau eich hunaniaeth

Os gallwch, bydd angen cymryd a lanlwytho:

  • llun o’ch hunan yn dal eich pasbort
  • lluniau o’r dogfennau hunaniaeth eraill

Gallwch ddefnyddio ffôn clyfar, llechen neu gamera digidol.

Byddwch yn cael gwybod sut i dynnu’r lluniau a sut y dylent edrych yn ystod y broses gwneud cais.

Gallwch ofyn i rywun dynnu’r lluniau ar eich cyfer.

Os na allwch lanlwytho lluniau

Gallwch wneud cais ar-lein o hyd ond bydd y cais yn cymryd fwy o amser.

Efallai y bydd angen mynychu apwyntiad neu anfon llungopïau o’ch dogfennau. Byddwch yn derbyn e-bost yn rhoi gwybod beth i’w wneud ar ôl cyflwyno’ch cais.

Gwneud cais ar-lein

Gwneud cais

Ar ôl gwneud cais

Ar ôl gwneud cais byddwch yn derbyn e-bost gyda’ch rhif cyfeirnod. Bydd yr e-bost yn dweud wrthych os oes angen darparu tystiolaeth bellach o’ch hunaniaeth.

Gall gymryd hyd at 4 wythnos i gael eich rhif Yswiriant Gwladol ar ôl cadarnhau eich hunaniaeth.

Cael help gyda’ch cais

Llinell gymorth ceisiadau am rif Yswiriant Gwladol (Cymru, Lloegr a’r Alban)
Ffôn: 0800 141 2079
Ffôn testun: 0800 141 2438
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) gwasanaeth Video Relay os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i ddefnyddio’r gwasanaeth ar ffôn symudol neu lechen
Dydd Llun i ddydd Gwener, 8am i 5pm
Darganfyddwch am gostau galwadau

Llinell gymorth Gymraeg ceisiadau am rif Yswiriant Gwladol (Cymru, Lloegr a’r Alban)
Ffôn: 0800 141 2349
Ffôn testun: 0800 141 2438
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) gwasanaeth Video Relay os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i ddefnyddio’r gwasanaeth ar ffôn symudol neu lechen
Dydd Llun i ddydd Gwener, 8am i 6pm
Darganfyddwch am gostau galwadau

Llinell gymorth ceisiadau am rif Yswiriant Gwladol (Gogledd Iwerddon)
Ffôn: 0800 587 0024
Ffôn testun: 0800 587 0194
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) gwasanaeth Video Relay os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i ddefnyddio’r gwasanaeth ar ffôn symudol neu lechen
Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 4pm
Darganfyddwch am gostau galwadau