Treth pan fyddwch yn gwerthu eiddo

Printable version

1. Yr hyn rydych yn talu’r dreth arno

Efallai y bydd angen i chi dalu Treth Enillion Cyfalaf os ydych yn gwneud elw (‘enillion’) pan fyddwch yn gwerthu (neu’n ‘gwaredu’) eiddo nad yw’n gartref i chi, er enghraifft:

  • eiddo prynu i osod
  • eiddo busnes
  • tir
  • eiddo sydd wedi’u hetifeddu

Mae rheolau gwahanol os ydych:

Bydd angen i chi gyfrifo’ch enillion er mwyn cael gwybod a fydd angen i chi dalu treth.

Mae’r dudalen hon ar gael hefyd yn Saesneg (English).

Pryd na fyddwch yn talu

Fel arfer, ni fydd angen i chi dalu treth ar roddion i’ch gŵr, i’ch gwraig, i’ch partner sifil neu i elusen.

Efallai y cewch ryddhad treth os mai ased busnes yw’r eiddo.

Os mai perthynas dibynnol oedd yn meddiannu’r eiddo, efallai na fydd yn rhaid i chi dalu. Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn yr arweiniad ar Ryddhad Preswylfa Breifat.

Os oes angen i chi dalu

Mae’n rhaid i chi roi gwybod am unrhyw Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu ar y rhan fwyaf o werthiannau eiddo yn y DU cyn pen 30 diwrnod.

2. Cyfrifo’ch enillion

Fel arfer, eich enillion yw’r gwahaniaeth rhwng yr hyn a daloch am eich eiddo a’r hyn a gawsoch wrth werthu (neu ‘waredu’) yr eiddo.

Os yw’ch enillion cyfalaf cyfunol yn uwch na’ch lwfans ar gyfer y flwyddyn, bydd yn rhaid i chi roi gwybod am Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu.

Gwerth marchnadol

Mewn rhai achosion, dylech ddefnyddio gwerth marchnadol yr eiddo wrth gyfrifo’ch enillion. Gwnewch hyn os:

  • mai rhodd oedd yr eiddo (mae rheolau gwahanol os oedd yr eiddo yn rhodd i’ch priod neu bartner sifil neu i elusen)
  • gwnaethoch werthu’r eiddo am lai na’i werth er mwyn helpu’r prynwr
  • gwnaethoch etifeddu’r eiddo (ac nid ydych yn gwybod gwerth y Dreth Etifeddiant)
  • oeddech yn berchen ar yr eiddo cyn mis Ebrill 1982

Gwerthu o dan amgylchiadau arbennig

Mae rheolau arbennig ar gyfer cyfrifo’ch enillion os:

Eiddo mewn perchnogaeth ar y cyd

Os ydych yn berchen ar eiddo ar y cyd â phobl eraill, cyfrifwch yr enillion ar gyfer y cyfranddaliad yr ydych yn berchen arno.

Didynnu costau

Gallwch ddidynnu’r costau o brynu, gwerthu neu wella’ch eiddo oddi wrth eich enillion. Mae’r rhain yn cynnwys:

  • ffioedd gwerthwyr tai a ffioedd cyfreithwyr
  • costau gwelliannau, er enghraifft ar gyfer estyniad (nid yw costau cynnal a chadw arferol, megis addurno, yn cyfrif)

Rhyddhad

Efallai y cewch ryddhad treth os oedd yr eiddo:

Cyfrifo a oes angen i chi dalu

Ar ôl i chi gael gwybod faint yw’ch enillion ar yr eiddo, gallwch gyfrifo a oes angen i chi roi gwybod am Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu.

Ni allwch ddefnyddio’r gyfrifiannell os:

  • gwnaethoch werthu tir
  • gwnaethoch werthu eiddo busnes
  • gwnaethoch werthu asedion trethadwy eraill yn y flwyddyn dreth, er enghraifft cyfranddaliadau
  • gwnaethoch leihau’ch cyfranddaliad mewn eiddo rydych yn dal i fod yn berchen arno ar y cyd
  • ydych yn hawlio unrhyw ryddhad ac eithrio Rhyddhad Preswylfa Breifat neu Ryddhad Gosod
  • ydych yn gwmni, yn asiant, yn ymddiriedolwr, neu’n gynrychiolydd personol

Cyfrifo Treth Enillion Cyfalaf ar eiddo

Os oes gennych Dreth Enillion Cyfalaf i’w thalu

Mae’n rhaid i chi roi gwybod am unrhyw Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu ar y rhan fwyaf o werthiannau eiddo yn y DU cyn pen 30 diwrnod.

Rhoi gwybod am golled

Mae’r rheolau’n wahanol os oes angen i chi roi gwybod am golled.

3. Busnesau

Efallai y cewch ryddhad os byddwch yn gwerthu eiddo rydych yn ei ddefnyddio at ddiben busnes. Efallai y bydd hyn yn gostwng neu’n oedi swm y Dreth Enillion Cyfalaf rydych yn ei dalu.

Os mai diben eich busnes yw prynu a gwerthu eiddo (er enghraifft, os ydych yn ddatblygwr eiddo), nid ydych yn talu Treth Enillion Cyfalaf wrth werthu eiddo. Yn lle hynny, rydych yn talu:

Mae rheolau arbennig ar gyfer cwmnïau cyfyngedig sy’n gwaredu eiddo preswyl unigol sy’n werth mwy na £2 filiwn.

4. Gwerthu eiddo tramor

Rydych yn talu Treth Enillion Cyfalaf pan fyddwch yn ‘gwaredu’ eiddo tramor, os ydych yn breswylydd yn y DU.

Mae rheolau arbennig os ydych yn breswylydd yn y DU a bod eich cartref parhaol (‘domisil’) dramor.

Efallai y bydd hefyd yn rhaid i chi dalu treth yn y wlad lle gwnaethoch yr enillion. Os cewch eich trethi ddwywaith, efallai y gallwch hawlio rhyddhad.

Os ydych yn ddibreswyl

Efallai y bydd yn rhaid i bobl ddibreswyl dalu treth yn y DU ar eiddo tramor os ydynt yn dychwelyd i’r DU cyn pen 5 mlynedd o’i gadael.