Help gyda symud o fudd-daliadau i waith

Printable version

1. Trosolwg

Cael cymorth gan y Ganolfan Byd Gwaith er mwyn eich helpu i baratoi am, dod o hyd i ac aros mewn gwaith, gan gynnwys:

Efallai y byddwch hefyd yn gallu parhau i gael rhai budd-daliadau unwaith y byddwch yn dechrau gweithio.

Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).

Cymorth i bobl anabl

Siaradwch â’ch Canolfan Byd Gwaith leol os ydych yn anabl neu gyda chyflwr iechyd hirdymor. Gallant eich helpu i ddod o hyd i swydd neu i ennill sgiliau newydd, a dweud wrthych am raglenni penodol i’ch helpu yn ôl mewn i waith.

Efallai y gallwch gael grant Mynediad at Waith i dalu am:

  • offer arbennig, addasiadau neu help gan weithiwr cymorth i’ch helpu i wneud pethau fel ateb y ffôn neu fynd i gyfarfodydd
  • help i deithio i ac o’r gwaith
  • cefnogaeth iechyd meddwl
  • Cymorth cyfathrebu mewn cyfweliad swydd (er enghraifft, dehonglydd Iaith Arwyddion Prydain neu ddarllenwr gwefusau)

2. Rhaglenni Chwiliad gwaith

Gall eich anogwr gwaith y Ganolfan Byd Gwaith rhoi mwy o wybodaeth i chi am raglenni gall eich helpu i baratoi am, dod o hyd i ac aros mewn gwaith.

Y Rhaglen Waith

Ers 1 Ebrill 2017, nid yw’r Rhaglen Waith wedi bod yn derbyn cyfranogwyr newydd. Os ydych yn cymryd rhan eisoes, gallwch barhau i wneud hyn hyd at 2 flynedd i’r dyddiad y gwnaethoch ymuno.

Bydd angen i chi fynychu cyfweliad asesu gyda’r Ganolfan Byd Gwaith os ydych wedi bod ar y Rhaglen Waith am 2 flynedd. Bydd y cyfweliad yn eich helpu i gynllunio, paratoi a dod o hyd i waith.

Help ar gyfer mathau penodol o waith

Mae academïau gwaith sy’n seiliedig ar y sector yn cynnig hyfforddiant a phrofiad gwaith am hyd at 6 wythnos mewn diwydiant neu faes gwaith penodol.

Mae’r rhan fwyaf o academïau hefyd yn cynnig cyfweliad gwarantedig ar gyfer swydd neu brentisiaeth.

Maent ar gael i chi os ydych yn hawlio unrhyw un o’r canlynol oherwydd eich bod yn ddi-waith:

Clybiau gwaith

Gall unrhyw un sy’n ddi-waith ymuno â Chlwb Gwaith. Maent yn cael eu rhedeg gan sefydliadau lleol fel cyflogwyr a grwpiau cymunedol ac yn rhoi’r cyfle i chi rhannu gwybodaeth, profiad ac awgrymiadau chwilio am waith.

3. Profiad gwaith a gwirfoddoli

Cysylltwch â’r Ganolfan Byd Gwaith i gael gwybod mwy am gyfleoedd sy’n gallu gwella eich cyfleoedd o ddod o hyd i waith, gan gynnwwys profiad gwaith, gwirfoddoli a threialon gwaith.

Efallai gallech gael help gyda chostau fel gofal plant a theithio.

Profiad gwaith

Os ydych yn cael Lwfans Ceisio Gwaith (JSA) neu Credyd Cynhwysol, gallwch gael profiad gwaith drwy’r Ganolfan Byd Gwaith.

Gall profiad gwaith barhau rhwng 2 ac 8 wythnos ac fel arfer bydd disgwyl i chi weithio rhwng 25 a 30 awr yr wythnos. Byddwch yn parhau i gael eich taliad JSA neu Gredyd Cynhwysol cyn belled â’ch bod yn parhau i chwilio am waith.

Efallai gallech hefyd yn medru cael help gan y Ganolfan Byd Gwaith am gostau sy’n gysylltiedig â phrofiad gwaith, er enghraifft ar gyfer teithio neu ofal plant.

Cydweithio (gwirfoddoli)

Os ydych yn ddi-waith ac yn chwilio am waith, gallwch wirfoddoli gyda sefydliad lleol drwy’r rhaglen Cydweithio. Bydd eich anogwr gwaith y Ganolfan Byd Gwaith yn eich helpu i ddod o hyd i gyfle gwirfoddoli.

Treialon gwaith

Mae treial gwaith yn rhoi’r cyfle i chi brofi swydd a pharhau i gael budd-daliadau. Gall bara am hyd at 30 diwrnod, ac efallai byddwch yn cael cynnig o swydd ar y diwedd.

Mae treialon gwaith yn wirfoddol, ac ni fydd eich budd-daliadau’n cael eu heffeithio os byddwch yn gorffen yn gynnar neu’n gwrthod swydd sy’n cael ei chynnig i chi.

Gall eich Canolfan Byd Gwaith drefnu treial gwaith i chi, neu gofynnwch iddynt am sut i wneud hyn eich hunain.

Gwaith ar Brawf

Mae Gwaith ar Brawf yn eich caniatáu i adael swydd a dechrau hawlio am Lwfans Ceisio Gwaith eto heb iddo effeithio ar eich budd-dal (oni bai y byddwch yn cael eich diswyddo neu’n gadael oherwydd camymddygiad.

Rhaid eich bod wedi gweithio mwy na 16 awr yr wythnos am rhwng 4 a 12 wythnos cyn gadael y swydd.

4. Dechrau neu redeg busnes eich hun

Gallwch gael help i:

  • ddechrau busnes eich hun
  • ddatblygu eich busnes, os ydych eisoes yn hunangyflogedig

Gallwch gael cymorth gan

Os ydych yn cael Credyd Cynhwysol

Efallai y gallwch gael ‘cyfnod cychwyn’ 12 mis os ydych yn hunangyflogedig.

Yn ystod cyfnod cychwyn, ni waeth faint rydych yn ei ennill:

  • mae eich taliadau Credyd Cynhwysol yn seiliedig ar eich enillion misol
  • nid oes angen i chi chwilio am waith arall
  • cewch gefnogaeth gan anogwr gwaith sydd wedi’i hyfforddi i weithio gyda’r hunangyflogedig

Gall eich anogwr gwaith cyfredol ddweud wrthych a ydych yn gymwys.

Darllenwch fwy am hawlio Credyd Cynhwysol pan fyddwch yn hunangyflogedig.

Os oes gennych fusnes eisoes sy’n llai na 2 mlwydd oed

Efallai y gallwch gael Benthyciad Cychwyn Busnes.

Os ydych chi’n anabl neu os oes gennych gyflwr iechyd

Efallai y gallwch gael cefnogaeth ychwanegol trwy grant Mynediad at Waith.

5. Help i rieni a gofalwyr

Gall eich anogwr gwaith y Ganolfan Byd Gwaith dweud wrthych am y gefnogaeth gallech ei gael er mwyn eich helpu i gyfuno gwaith gydag edrych ar ôl plant neu gyfrifoldebau gofalu.

Help i rieni

Gall rhieni gael help gyda chostau gofal plant wrth symud o fudd-daliadau i waith.

Help i ofalwyr

Mae Cymorth Paratoi at Waith i Ofalwyr yn darparu help a chefnogaeth i chi symud yn llwyddiannus i mewn i waith, gan gynnwys mynediad at hyfforddiant a chyngor am chwilio am waith a cheisiadau.

Efallai y gallech gael help gyda’r gost o ofal newydd tra rydych yn cymryd rhan mewn hyfforddiant neu’n mynychu cyfweliadau.

6. Help gyda phroblemau cyffuriau ag alcohol

Efallai y gallech gael cymorth ychwanegol os oes gennych broblemau cyffuriau neu alcohol sy’n eich atal rhag gweithio.

Gall eich anogwr gwaith y Ganolfan Byd Gwaith ddweud wrthych am yr help sydd ar gael gan weithwyr proffesiynol trin cyffuriau neu alcohol yn eich ardal, a’ch cyfeirio at eu gwasanaethau os ydych eisiau.

Mae’r help hwn ar gael i unrhyw un sy’n cael budd-daliadau.

7. Cymorth pan fyddwch yn dechrau gweithio

Nid yw dychwelyd i’r gwaith yn golygu rhoi’r gorau i’ch budd-daliadau i gyd. Gall rhai budd-daliadau parhau, a gall eraill fod ar gael unwaith rydych yn gweithio.

Cysylltwch â’r Ganolfan Byd Gwaith os ydych wedi dod o hyd i swydd ac rydych chi neu’ch partner wedi bod yn cael:

Bydd eich anogwr gwaith y Ganolfan Byd Gwaith yn eich helpu i reoli eich symudiad i mewn i waith, a threfnu newidiadau i’ch budd-daliadau eraill, gan gynnwys credydau treth. Bydd beth allwch ei gael yn dibynnu ar ba mor hir roeddech yn hawlio’r budd-daliadau hyn heb seibiant.

Nid oes yn rhaid i chi lenwi unrhyw ffurflenni, ond gwnewch yn siŵr bod gennych fanylion eich incwm, eich cynilion ac unrhyw daliadau rhent wrth law.

Defnyddiwch gyfrifiannell budd-daliadau i weld sut mae dechrau swydd neu gynyddu eich oriau gwaith yn effeithio ar eich budd-daliadau.

Help gyda thai

Yn dibynnu ar ba mor hir rydych wedi bod yn hawlio budd-daliadau, efallai y gallwch gael:

Mae’r taliadau hyn yn darparu cymorth am hyd at 4 wythnos pan fyddwch yn dechrau swydd newydd ac yn dechrau ennill cyflog. Efallai y byddwch hefyd yn gallu cael gostyngiadau estynedig ar eich Treth Cyngor.

Os ydych yn anabl neu os oes gennych gyflwr iechyd

Efallai y gallwch gael cefnogaeth ychwanegol trwy grant Mynediad at Waith.